MECAZ-I MÜRSEL (DÜZ DEĞİŞMECE)

MECAZ-I MÜRSEL (DÜZ DEĞİŞMECE)

Bir sözün benzetme amacı olmadan, başka bir söz yerine kullanılmasıdır. Düz değişmecede, eğretilemede olduğu gibi bir söz başka bir söz yerine kullanılır; ancak söylenen ile kastedilen arasında benzerlik ilişkisi yoktur.

Mecaz-ı mürsel şu biçimlerde yapılabilir:

a) Sanatçı söylenir, yapıtı kastedilir.

*Sezen Aksu’yu dinlemekten hoşlanırım.

*Bugünlerde sürekli Orhan Pamuk’u okuyorum. 

       

b) İç söylenir, dışı kastedilir ya da dış söylenir içi kastedilir.

*İki tabak yedim, bir bardak içtim.

*Üşürsün, sırtını çıkar.

c) Parça söylenir, bütün kastedilir ya da bütün söylenir parçası kastedilir.

*Seyirci, stadyumu doldurdu.

*Genç kız, eline oje sürüyor.

*Yelken, rüzgârın önünde dans ederek ilerliyordu.

*Film beyazperdede gösterime girdi.

       

d) Eşya söylenir, insan kastedilir.

*Basınımızın etkili kalemlerindendir.

*Önlükler, ilkokulun bahçesine sevinç İçindeydi.

e) Yer söylenir, insan kastedilir:

*Bizim köy çok dedikoducu.

*Sınıf, dışarı çıktı.