Basit ve Birleşik Zamanlı Fiiller

Basit zamanlı (basit çekimli) fiiller, birleşik zamanlı (birleşik çekimli) fiiller

ZAMANLARINA GÖRE FİİLLER

                Fiiller, zamanlarına göre iki ana grupta incelenir:

1. Basit Zamanlı Fiiller
2. Bileşik Zamanlı Fiiller

BASİT ZAMANLI FİİLLER:

Fiil kök veya gövdelerine herhangi bir kip eki getirilmesiyle oluşur. Basit zamanlı fiillerde, kip ekinden sonra kişi ekleri getirilir. 

BİLEŞİK (BİRLEŞİK) ZAMANLI FİİLLER:

Fiil kök veya gövdelerine herhangi bir kip eki getirildikten sonra  idi (-dı,-di, -du, -dü, -tı, -ti, -tu, -tü), -imiş (-mış, -miş, -muş, -müş), ise (-sa, -se) ek-fiilleri getirilerek oluşur. Bazı kaynaklarda birleşik zamanlı fiiller, “iki kip eki almış” fiil olarak da tanımlanır.

               

Birleşik zamanlı fiiller üçe ayrılır:

1. Hikaye (öyküleme) birleşik zaman: Fiil kök veya gövdelerine herhangi bir kip eki getirildikten sonra “idi” (-dı, -di, ...) getirilerek oluşturulur.

Bil-i-r-di, bil-i-yor-du-m...

2. Rivayet  birleşik zaman: Fiil kök veya gövdelerine herhangi bir kip eki getirildikten sonra “imiş” (-mış, -muş...) getirilerek oluşturulur. Gel-i-r-miş, gel-miş-miş...

3. Şart (Koşul) Birleşik Zaman: Fiil kök veya gövdelerine herhangi bir kip eki getirildikten sonra “ise” (-se, -sa) getirilerek oluşturulur:Gel-i-r-se, gel-miş-se-m...

NOT: Çekimi tabloda gösterilmiştir.

Birleşik Zaman Formülü :

Fiil Tabanı +  Kip Eki +Ek-fiil +  Şahıs Eki

             

Haber Kipleri (-di, -miş, -yor, -ecek, -r  

Dilek Kipleri(-meli, -sa, -a)                    

Hikaye  -idi(-dı,-di,-tu..)       

Rivayet –imiş (-mış, -muş..

Şart  -ise (-se, -sa)                               

Sevmiştim

Gelecekmişler   

Çalışmalı(y)mışsınız

Bil(i)yorsalar