CİNAS (SESTEŞLİK) SANATI

CİNAS (SESTEŞLİK) SANATI

Hem yazılışları hem söylenişleri bir, anlamları farklı iki sözcüğü bir arada kullanmaya cinas denir.

Cinasın en yaygın iki biçimi şudur:

a)    Tam Cinas:

Söyleniş ve yazılışları bir, anlamları farklı iki sözcükle yapılan cinastır.

Bir güzel şuha dedim: İki gözün sürmelidir.

Dedi: Vallahi seni Hind’e kadar sürmelidir

Kısmetindir gezdiren yer yer seni

Göğe çıksan akıbet yer yer seni            (İbni Kemal)

Bağ bana

Bahçe sana bağ bana

Değme zincir kâr etmez

Zülfün teli bağ bana              (Anonim)

b)    Yarım (Ayrık) Cinas:

Cinaslı sözlerden biri, iki ayrı sözcük halinde ise yarım cinas oluşur.

Ah kim ömrüm cihan mülkünde cânansız geçer

Ben cihan mülkün niderem çünkü cân ansız geçer          (Ahmet Paşa)

Her nefeste işledim ben bir günâh

Bir günâh için demedim bir gün âh      (Süleyman Çelebi)

Haylice vakit oldu

Ben bu derde yanalı

Binme nâmert atına

Ya mıhı düşer ya nalı             (Anonim)