Ziya Paşa

ZİYA PAŞA

Tanzimat edebiyatının toplumcu şair ve düşünürlerindendir.

Hayatının büyük bölümünü devlet için çalışarak geçirmiştir.

Genç Osmanlılara katılmıştır.

Gazete çıkararak devrin hükümeti ile mücadele etmiştir. (Hürriyet gazetesi Namık Kemal’le birlikte)

Encümen-i Şuara üyesidir.

Şiirinde eskiye bağlı olmakla birlikte yeni şiirin ilk savunucuları arasında yer alır.

Divan şiiri, mahallileşme akımı, aşık tarzı, Batı edebiyatı onun eserlerine yansımıştır.

Hürriyet gazetesinde yayımlanan Şiir ve İnşa makalesinde eski Türk şiirini eleştirmiş, asıl şiirimizin halk şiiri olduğunu söylemiştir.

Harabat adlı antoloji kitabının ön sözünde Şiir ve İnşa makalesindeki düşüncelerinin tersini savunmuş, Divan şiirini övmüştür.

Şiirlerinde devrin sosyal olaylarına değinmiş, bolca atasözü ve deyim kullanmıştır.

Şiirlerindeki bazı beyitler veya mısralar veciz bir söz olarak kullanılmaktadır.

Tanzimat Dönemi’nin genel özelliği olan ikiliği bünyesinde en iyi temsil eden kişidir. (eski edebiyat anlayışı, yeni edebiyat anlayışı, divan şiiri, halk şiiri arasında gidip gelmiş.)

Bağdatlı Ruhi’ye yazdığı terkib-i bendi ile ünlüdür. Ayrıca terci-i bendi vardır.

Hakimane üslubun gazel örneklerini vermiştir.

Sadrazam Ali Paşa’ya kızgınlğı şiire yansımıştır.

Şiirlerinde ağır bir dil kullanmıştır. Düzyazıları daha sadedir.

Hece ölçüsüyle yazdığı türküsü vardır.

ESERLERİ

Eş’ar-ı Ziya (şiirlerinin toplandığı eser)

Terkib-i Bent

Terci-i Bent

Zafername (hiciv, eleştiri)

Rüya (edebiyatımızdaki ilk mülakat örneği, düzyazı, eleştiri)

Veraset Mektupları

Şiir ve İnşa (makale)

Harabat: (3 ciltlik divan edebiyatı antolojisi. Ön sözünde divan edebiyatını övmüştür.)

Defter-i Amal (çocukluk anıları)

Arz- Hal (dilekçe)

Çeviri: Endülüs Tarihi, Engizisyon Tarihi, Emil, Tartuffe